यहाँले स्वास्थ्य मन्त्रालयको जिम्मेवारी कसरी निर्वाह गरिरहनुभएको छ ?
यो मन्त्रालयको जिम्मेवारी पाएर काम गर्न थालेको मैले डेढ महिना हुन लाग्यो । मैले काम गर्दाको बखत कस्तो समय पर्यो भने एउटा आर्थिक वर्ष सकिन लागेको अर्को आर्थिक वर्ष सुरु हुनलागेको अवस्था भएकोले विकास निर्माणका काम त्यस्तो उल्लेख्य रुपमा भएका छैनन् । यो मन्त्रालय र मातहतका निकायहरूले जनतालाई स्वास्थ्य क्षेत्रमा पुर्याउनु पर्ने सेवा निरन्तर रुपमा भैरहेकै छ । नेपाल सरकार मातहतका सरकारी अस्पतालले दिने सेवा सुविधामा कमी कमजोरी छन भने पहिचान गरेर यसलाई कसरी व्यवस्थित गर्न सकिन्छ, व्यवस्थित सेवा सुविधा दिन सकिन्छ भन्ने बारेमा पनि मेरो ध्यान केन्द्रित छ । त्यसबाहेक यो मन्त्रालयका क्षेत्राधिकार भित्र पर्ने सबै खालका कामहरू नीतिगत रुपमा, संस्थागत रुपमा जिम्मेवारीका साथ पुरा गरिरहेको छु ।
के कस्ता काम हुँदा रहेछन् त ?
गाउँघरबाट उपचार गर्न काठमाडौं आएका रोगीहरू बुझ्दै नबुझी पहिले महँगा प्राइभेट हस्पिटलमा उपचार गर्छन । त्यहाँ भएभरको सबै पैसा सकिन्छ । रोग पनि निको हुँदैन । त्यसपछि चिन्तित हुँदै सस्तो र राम्रो खोज्दै सरकारी अस्पतालमा आउँछन् । त्यस्ता समस्याका रोगीहरूलाई पनि उपचारका लागि ध्यानदिनु पर्ने रहेछ । त्यसैगरी स्वास्थ्य सम्बन्धि बिभिन्न कामहरू लिएर देशभरीबाट आउने जनता, नेता, कार्यकर्ताहरूका काम गर्ने, कतिपय तल्ला तहका अस्पतालहरूमा स्वास्थ्य सामाग्रीको अभाव हुने, कर्मचारी र डाक्टरहरूको अभाव हुँदा त्यसको चाँडो व्यवस्थापन गर्ने, मन्त्रालय र मातहतका निकायहरूको संस्थागत सुधारका काम गर्ने, सेवाप्रवाहलाई विश्वसनीय भरपर्दो र सबैको पहुँचमा पुर्याउने गरि काम गर्ने देखि मन्त्रालय अन्तर्गतका सरकारका उद्देश्यहरू पुरा गर्ने ऐन नियम नीतिहरू कार्यान्वयन गर्ने जस्ता काम गर्नुपर्ने रहेछ ।
मन्त्रालयका समस्या के के रहेछन् त ?
मुख्य समस्या भनेको सीमित श्रोत साधनले र जनशक्तिले अत्याधिक विरामीलाई छिटो छरितो र सरलरुपमा सेवा प्रवाह गर्नु हो । किनकि नेपालका सबै ठाउँका निजी क्षेत्रका अस्पतालमा उपचार महँगो छ । तर आर्थिक अवस्था कमजोर भएका बिरामीको संख्या बढि छ । ति बिरामीहरु सरकारी अस्पतालमै उपचार गर्न आउँछन् । यस्तो अवस्थामा यसलाई व्यवस्थापन गर्न समस्या हुने गर्दोरहेछ । त्यसैगरी अधिकांश कर्मचारी र चिकित्सकहरु पहुँचका आधारमा सुविधा सम्पन्न शहरमा मात्रै काम गर्न चाहने, गाउँघर हिमाल पहाड काम गर्न जान नचाहने । त्यसैगरी यो मन्त्रालय सबैभन्दा बढि कर्मचारी भएको मन्त्रालय रहेछ । जस्ले गर्दा विधि पद्यति अनुसार कर्मचारी खटाउने, काम लगाउनेदेखि दरबन्दि मिलानका सन्दर्भमा अलि अस्तब्यस्त रहेछ । यसले गर्दा पहुँच भएकाले सबै ठाउँमा लाभ लिईरहने अन्य पहुँच नभएका इमान्दार कर्मचारी अन्यायमा परिरहने अवस्थाले कर्मचारीको बृत्ति विकास गर्नेदेखि मनोबल बढाउने र मन्त्रालयको उद्धेश्य पुर्तिका काममा समेत समस्या हुँदो रहेछ । मेरो कार्यकाल धेरै त छैन तर जति सकिन्छ त्यसलाई व्यवस्थित गर्नुपर्ने समस्या छ । त्यो पुरा गर्नेदेखि विधि पद्यति बसाउने काम सम्पन्न गर्नुपर्ने छ । त्यसैगरी कतिपय ठाउँमा अस्पताल विकास समितिहरु रहेछन् त्यसलाई व्यवस्थित गर्ने अनुभवि र संस्थागत हितकोलागि काम गर्न सक्ने कर्मचारी, पदाधिकारी पठाउने लगायतका काम समस्याको रुपमा रहेको देखिन्छ ।
सरकारी अस्पतालका बेथितिहरु गुनासाहरु, समस्याहरु सुधार गर्न सकिने छ कि नाइ ?
सुधारै गर्न नसकिने खालका त छैनन् । तर के छ भने हाम्रा जतिपनि अस्पतालको क्षमता छ त्यो भन्दा धेरै गुना ठुलो समुह बिरामीको छ । यस्तो अवस्थामा केहि समस्या त हुने नै भए, यस्तो केहि गुनासा र ब्यथिति पनि हुने नै भए तर सुधार गर्नै नसकिने अवस्थामा भने छैनन् । यहि कुरालाई ध्यान दिएर म सरकारी अस्पतालका समस्या र बेथितिहरु हटाउन, व्यवस्थित उपचार पद्यतिको विकास गर्न लागिरहेको छु । यसमा पनि अहिले म मुलुककै पुरानो ठुलो अस्पताल धेरै बिरामीलाई उपचार सेवा दिईरहेको बीर अस्पतालमा मेरो ध्यान केन्द्रित भएको छ । त्यसलाई दक्ष जनशत्ति सहितको सुविधा सम्पन्न, सबैको पहुँचा हुने सरल र विश्वसनीय सेवा दिने अस्पताल बनाउने काममा बढि लागेको छु । त्यसैगरी सरकारी अस्पतालको स्तरोन्नति गर्ने, सरसफाईमा बढ्ता ध्यान दिने, अस्पतालमा कुनैपनि इक्युमेन्टको अभाव हुन नदिने लगायतका काममा मेरो बढ्ता ध्यान गएको छ, यि गर्न सकिने खालका पनि छन । यस सन्दर्भमा अष्टेलियमा लामो अनुभब हासिल गरेका नेपाली साथिहरुको टिम रहेछ । उहाँहरु नेपालका सरकारी अस्पताल बीर अस्पताल, ट्रमा सेन्टर, प्रसुति गृह, कान्ति बाल अस्पताल, टिचिङ लगायत अन्य अस्पतालमा सरसफाई सम्बन्धि तालिम दिने र एक महिनामा रिजल्ट दिने योजना हुनुहुन्छ । यो क्षेत्रमा केहि गर्न उत्साहकासाथ नेपाल आउनुभएका साथिहरुलाई त्यो जिम्मेवारी दिने काम गरिँदैछ । त्यसले पनि अस्पताल सुधारमा धेरै सहयोग पुग्ने छ । त्योे काममा साथिहरु योजनाका साथ लाग्दै हुनुहुन्छ । त्यसबाहेक भत्तपुर अस्पताल लगायत भत्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा धेरै सुधारका काम गर्नुपर्ने छ । त्यसलाई प्राथमित्तामा राखेर गर्नुपर्ने छ । गर्ने कोसिस पनि गरिरहेको छु । यसर्थ सुधार गर्ने नसक्ने ब्यथिति हटाउनै नसक्ने अवस्थामा छैन । गर्न सकिने अवस्था छ । समय छोटो छ, हेरौ कति सम्म गर्न सकिन्छ ।
भत्तपुर क्यान्सर अस्पतालको सेवा प्रबाहको बारेमा पनि निक्कै गुनासो आउँछ नी ?
पहिले त्यो अपस्ताल एउटा संस्थाले स्थापना गर्यो पछि त्यो संस्थाले सरकारलाई हस्ताहन्तरण गर्यो । त्यसो गर्दा पहिलाका विषय र अहिले भैरहेका विषयका विचमा केहि सर्त समन्वय नमिलेर त्यस्तो भएको हुन सक्छ । त्यसलाई गुनासो रहित र ब्यवस्थित बनाउने बारेमा हामी सबैको ध्यान जानुपर्छ, जान्छ । साथै डाक्टरले झर्कोफर्को नगरी नम्र भएर राम्रो ब्यवहारकासाथ उपचार गरिदिए बिरामीको आदि रोग त्यतिबेलै निको हुन्छ भन्ने छ । त्यो कुरालाई मध्य नजर गरेर अस्पताल प्रशासन, कर्मचारी र उपचारमा सम्लग्न डाक्टरहरुले बिरामीलाई उपचार गर्नहुन म आग्रह समेत गर्दछु ।
क्यान्सर पिडितहरुलाई सरकारले दिएका सुविधा समेत थाहा नपाएको अवस्था पनि छ नि ?
त्यस्तो हुन सक्छ । सरकारले क्यान्सर रोगीहरूलाई उपचारको लागि भनेर स्थानीय सरकार अन्तर्गत वडा कार्यालयको सिफारिसमा एक लाख रुपैँया दिन्छ भने औषधी खान भनेर मासिक रुपमा पाच हजार रुपैँया दिन्छ । यसका बारेमा सरकारले देश भरि नै सूचना गरेको छ । स्थानीय जनप्रतिनिधिले पनि जानकारी गराउनुपर्छ ।
काम गर्ने सन्दर्भमा यहाँलाई चुनौती पनि त होलान कसरी काम गरी रहनुभएको छ त ?
चुनौती जहाँ पनि हुन्छन, यहाँ पनि छन । तर मैले फुल जिम्मेवारी पाएपछि धेरै समय काम गर्न पाएको छैन । यो जिम्मेवारी पाईरहँदा एक आर्थिक वर्ष सकिन लागेको र अर्को आर्थिक वर्ष लाग्दै गरेको सन्दर्भमा मैले जिम्मेवारी लिएको हुनाले सोचे अनुसार काम गर्न पाएको छैन । यो मन्त्रालयको कार्य क्षेत्र ठुलो तर श्रोत साधन चाहि प्रयाप्त नहुँदा चुनौतीहरु हुन्छन नै । यद्यपि जे जति श्रोत साधन छ त्यसलाई देशैभरका अस्पताल, स्वास्थ्य चौकिमा समानुपातिक वितरण गर्नुपर्छ भन्नेमा म सचेत छु । अर्को चुनौती भनेको बिरामी अनुसार अस्पताल, स्वास्थ्य चौकी, चिकित्सक र कर्मचारी नहुँदा चुनौति आउँछन् त्यसमा पनि मैले होमवर्क गरिरहेको छु । त्यसैगरी प्रत्यक वर्ष छात्रावृद्धिमा पढेका डाक्टरहरुलाई दुई वर्ष सम्म अनिवार्य रुपमा सरकारले खटाएको ठाउँमा काम गर्नुपर्छ भन्ने ब्यवस्था छ । तर कतिपय सन्दर्भमा कतिपयले यो ब्यवस्थाको उलंघन गरेको देखिएको छ । त्यसलाई निर्देशिका बनाएर ब्यवस्थित गर्न खोजिरहेका छौ । त्यस्तै कतिपय महँगो खर्च हुने घातक रोगको पनि उपचार जनतालाई दिनुपर्ने हुन्छ । त्यसकालागि पनि सरकारले श्रोत साधन जुटाएर उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ । पछिल्लो समय कोरोना संक्रमण बढन थालेको छ । त्यसमा पनि देशैभरका अस्पताल, स्वास्थ्य चौकि र क्वारेन्टाईनहरुलाई सचेत र सतर्क गर्नुपर्ने छ । त्यो गरी पनि रहेका छौ । विदेशबाट बढि कोरोना संक्रमण भित्रिने भएकोले छिमेकी नाकाहरुमा विमानस्थलहरुमा चेक जाँच र हेल्प डेक्सको ब्यवस्थामा पनि कडाई गर्नुपर्ने छ । हामीले हिजो असहज अवस्थामा ठुलाठुला क्वारेन्टाईनहरुको निर्माण गरेका छौं । त्यसको सहि सदुपयोग र संरक्षणमा पनि ध्यान पुर्याई राख्नुपर्छ । संक्रमण बढन नदिनकालागि स्वास्थ्य मापदण्डको पालनामा पनि उतिकै सचेता र जिम्मेवारीका साथ काम गर्नुपर्ने छ भने प्रदेश स्तरमा कतिपय अस्पताललाई कोरोना उपचारकोलागि तोकिएको छ । त्यो त्यहाँको सरकारले जिम्मेवारीकासाथ सबै जनताले कोरोना रोगको सहज उपचार पाईरहेका छन भने चुनौतीकै बिच सरकारले पनि श्रोतसाधन जुटाई रहेको छ । अहिले पहिले जस्तो अस्पतालमा बेड नै नपाउने, अक्सिजन नै नपाउने औषधी नै नपाउने अवस्था छैन । सहजरुपमै कामहरू मन्त्रालयले अगाडि बढाई रहेको छ । सबै जनतालाई खोप लगाउनमा पनि मन्त्रालयको उतिकै ध्यान पुर्याउनुपर्ने छ । त्यसकालागि प्रचारप्रसारको पनि काम मन्त्रालयले व्यवस्थित रुपले गर्नुपर्ने छ । त्यो काम पनि भैरहेको छ । पछिल्लो समय कोरोनाले खोप नलगाएका बिरामीलाई बढि समस्यामा पार्ने देखिएकोले आम जनतामा खोप पुर्याउनुपर्ने चुनौती पनि छ । त्यसलाई हामी ब्यवस्थित रुपले पुर्याईरहेका छौ । यो ढंगले काम गरीरहेका छौ ।
खोपमा कुनै समस्या छैन ?
छैन । हामीले धमाधम खोप लगाईरहेका छौ । आवश्यक परेमा सरकारले खोप ल्याई हाल्छ । केहि समसया छैन । दुर दराजका जनतालाई ध्यानमा राखेर सरकारले स्वास्थ्यमा सबैको पहुँच पुगोस भनेर काम गरिरहेको छ । देशका सबै वडामा अहिले आधारभूत तहको स्वास्थ्य चौकि पुगेको छ भने हरेक पालिकामा एउटा ५ देखि १० सैयाको अस्पताल निर्माण गर्ने काम सरकारले गरिरहेको छ, कतिपय निर्माण सम्पन्न भैसकेका छन भने कतिपय हुने तयारीमा छन । त्यसैगरी अस्पतालमा आवश्यक पर्ने इकुपमेन्टहरुको ब्यवस्थापनदेखि प्राविधिक जनशत्ति र चिकित्सकको ब्यवस्थापन तत्काल गर्नुपर्ने हुन्छ । त्यो काममा स्वास्थ्य मन्त्रालय जिम्मेवार भएर लागिरहेको छ । जहाँ जनताले सबै खालको उपचार पाउँछन र पाईरहेका छन । यो काममा हाम्रो मन्त्रालय अभियानकासाथ लागिरहेको छ ।
स्वास्थ्य त धेरै महँगो भयो नी ?
बुझदा यो त्यस्तो महँगो छैन, नबुझदा धेरै महँगो छ । यसको मतलब जनताले बुझेर सरकारी अस्पताल र स्वास्थ्य चौकिमा गएर उपचार गरे भने त्यहाँ केहि महँगो छैन । सहज छ, उहि अलिकति लाईन बस्ने दुख होला, समय केहि लाग्ला त्यहाँ भन्दा समस्या अरु छैन । तर त्यो कुरालाई नबुझी मानिसहरु प्राईभेट अस्पतालमा उपचारकोलागि जाने भएकोले स्वास्थ्य उपचार महँगो परेको हो । अब पैसा कमाउन खोलेका अस्पतालमा गएर उपचार गरेपछि त महँगो भै हाल्छ नि । यसर्थ अहिले सबै खालका रोगका उपचारहरु सरकारी अस्पतालबाट हुन्छ । अहिले सबै प्रदेश स्तरमा, पालिका र वडा तह सम्म अस्पताल र स्वास्थ्य चौकी छन । त्यहाँ नगएर महँगो छान्दै हिँडेपछि त महँगोमा परिन्छ नि । यसमा आँफै सचेत भएर बुझेर उपचारमा जानुपर्छ ।
अनुगमन नियमन फितलो छ भन्ने सुनिन्छ नी ?
कतिपय औषधि सरकारले निःशुल्क पठाएको छ देशैभरी तर कतिपय ठाउँमा पुगेन, बिरामीले पाएनन् पाउँदा पनि निःशुल्क पाएनन् भन्ने गुनासो आएको छ, सुनिएको छ । त्यसमा प्रदेश तहका अस्पतालमा प्रदेश सरकारले स्थानीय तहका अस्पतालमा स्थानीय सरकारले र माथि केन्द्रमा स्वास्थ्य मन्त्रालयले अनुगमन र नियमन गर्छ, गरीरहेका पनि छौं । हामी आधारभूत स्वास्थ्य पुर्याउने कुरामा हामी अर्जुन दृष्टिकासाथ लागिरहेका छौ, लाग्छौ । मलाई लाग्छ अबको केहि वर्ष भित्र आधारभूत तहको स्वास्थ्य उपचार हामीले देशका दुर दराजमा पनि पुर्याउन सक्छौ र पुगेका ठाउँमा अझ ब्यवस्थित र भरपर्दौ बनाउन सक्छौ ।
देश विकास नहुनमा कर्मचारीले नेताहरुलाई, नेताहरुले कर्मचारीलाई दोष लगाइरहने दोहोरी चलेको छ, वास्तविकता के हो ?
यो दोहोरी चलेको निक्कै भैसक्यो । मुलुक सञ्चालनमा राज्यका संयन्त्रहरु कमजोर छन, बेथिति पनि धेरै छन । बेथिति गर्नेमा दुबै पक्ष उत्तिकै जिम्मेवार छन । तर यसको अन्त्य सबै मिलेर नै गर्नुपर्छ । यो नहुँदा सम्म देश विकास हुँदैन । यसर्थ देश विकासमा दुबैको उतिकै जिम्मेवारी छ । स्थायी सरकार कर्मचारी र आबधिक सरकार राजनीतिक दलले मिलेर नै देश विकास गर्न सक्छन । त्यसमा पनि सबै नीतिहरुको मुल नीति राजनीति नै हो, राजनीतिले नै मुलुकलाई गाईड गर्ने हो । राजनीति विग्रँदा, राजनीतिले मुलुकलाई गाईड गर्न नसक्दा मुलुकमा धेरै कुरा विग्रिएको छ । राजनीतिमा स्थायित्व नहुँदा सबै कुरा विग्रिएको छ । उदाहरणकोलागि ७४ सालमा नेपालमा दुई तिहाँईको कम्युनिष्ट सरकार थियो । त्यो सरकारले मुलुकमा धेरै काम गर्न सक्थ्यो । तर राजनीतिक नेतृत्व असक्षम,अहंकारी, सनकि, स्वार्थि र दक्षिणपन्थि भएकोले ३ बर्षै नपुग्दा त्यत्रो ठुलो पार्टी नै विभाजन भयो, दुईदुई पटक संसद नै विघटन गर्यो । यसर्थ समस्या राजनीतिक दलकै नेताहरुमा छ, राजनीतिमा छ । कर्मचारीलाई सञ्चालन गर्ने त राजनीति दलले नै हो, नेताहरुले नै हो । कानून बनाउने त राजनीतिक दलकै नेताले हो, कार्यान्वयन न कर्मचारीले गर्ने हो । यसर्थ यो दोहोरीको कुनै अर्थ छैन । समस्या राजनीतिक दलकै नेतामा बढि छ । यसको मतलब कर्मचारीमा चाहिँ छैन भनेको हैन छ तर राजनीति संलिएको खण्डमा सबै कुरा मिल्छ । त्यसैले पहिले त राजनीतिक दलका नेताले नै जिम्मेवारी लिनुपर्छ । एकले अर्कालाई आरोप प्रत्यारोप गरेर केहि हुँदैन ।
सुधार गर्न सकिएला ?
सकिन्छ, राजनीति सुधार गर्ने नसकिने अवस्थामा छैन, सुधार गर्न सकिने अवस्थामै छ । तर नेतृत्व इमान्दार र क्षमतावान चाहिन्छ । त्यसमा समस्या छ, तर सुधार गरेर लान सक्ने अनुभवी त्यागि नेता पनि छन । नेता शुद्ध भए सबै शुद्ध हुन्छ । राजनीतिमा शुद्धिकरणको जरुरी छ । अहिले सम्मको अवस्था हेर्दा यो सुधारको बाटोमा नै देखिन्छ ।
स्वास्थ्यमा नीतिगत समस्या छन कि छैनन् ?
नीति गत समस्या भन्दा पनि ब्यवहारीक समस्या बढि हुँदा रहेछन् । यो मन्त्रालयमा पनि ब्यवहारिक समस्या छन । त्यसमा पनि पर्दा भित्रबाट हुने लेनदेनका कुराले कतिपयका हुने काम रोकिएका, कतिपयका नहुने काम भएका, कतिपयका छिटो हुनुपर्ने काम नभएका, फाइल नै अड्काएर लाभ लिन खोज्ने प्रवृत्ति हावि भैरहेको भन्ने गुनासो आउने गरेको छ । यसमा हाम्रो पनि निगरानिमै छ । तर यो एकदुई जनाले मात्रै सकिने कुरा हैन । यसको अन्त्य गर्न कम्युनिष्टहरुले मात्रै सक्छन चाहे भने । तर त्यो चाहनु पर्यो । हामीलाई एउटा अवसर थियो गत ७४ सालमा त्यो अवसर सरकारकै कारण गुम्यो । अब यसै भन्न सकिने अवस्था छैन । यसर्थ नीति राम्रो भएरमात्रै पुग्ने रहेनछ । कार्यान्वयन पक्ष बलियो र प्रभाबकारी हुनुपर्छ । त्यसमा समस्या छ ।
भावी योजना केहि छ ?
त्यस्तो भावी योजनै भन्ने त छैन । किनकि अहिले निर्वाचन घोषणा भैसकेको छ, यस्तो अवस्थामा सरकार नै काम चलाउ जस्तो छ । फेरी हामी पनि हाम्रो कार्यकालको अन्तिम चरणमा छौ । यस्तो बेला भावी योजना बनाउने, दिर्घकालिन योजना बनाउने र बजेटको ब्यवस्थापन गरेर काम गर्ने भन्ने कुरा सम्भब छैन । निर्वाचन आचार संहिता लागु हुन्छ, चुनाब केन्द्रित योजना बनाउने र त्यस अन्तर्गतका काम गर्ने गर्नुपर्छ । यसैले मैले अहिले मेरो ठुलै योजना बनाउने लक्ष्य बनाउने महत्वकांक्षी सोच पनि छैन, त्यो सम्भव पनि छैन । मेरो ध्यान केमा छ भने म गलत तरिकाले चल्नुहुँदैन,विधि पद्यति अनुसार मन्त्रालय चलाउँ, विकृतिको सके सम्म अन्त्य गरौं, कसैलाई अनावश्यक दुख नदिऔँ, सके राम्रो गरौँ नसके नराम्रो नगरौँ भन्ने छ । त्यहि अनुसार काम गरिरहेको छु ।
कर्मचारीको सहयोग कत्तिको पाउनुभएको छ ?
मलाई मन्त्रालयका तलदेखि माथि सम्मका कर्मचारी साथिहरुको साथ, सहयोग अत्यन्त राम्रो छ । फेरी म आँफै पनि सबैसँग सुझाब सल्लाहा लिएर नै काम गर्न चाहने मान्छे । त्यहि अनुसार काम गरेको छु, गलत निर्णय हुन नपाओस भनेर अनुभवी कर्मचारी साथिहरु सबैको सुझाब सल्लाह लिएरै काम गरेको छु । कसैलाई पनि ठाडो आदेश दिने गरेको छैन । त्यसैले सबैको सहयोग पाएको छु ।
पछिल्लो राष्टिय राजनीतिलाई कसरी हेर्नुभएको छ ?
अहिले पाँचदलिय गठबन्धनको सरकार छ । जहाँ हामी पनि पुर्व एमालेबाट विद्रोह गरेर नकपा एकीकृत समाजबादीबाट सरकारमा सामेल छौं । यो सरकार हाम्रो ईच्छाले बनेको हैन राष्टिय आवश्यकताले हो, लोकतन्त्र र संबिधानको रक्षाको लागि विशेष परिस्थितिमा निर्माण भएको हो । हामीले किन बिद्रोह गरेउ त भन्दा आन्दोलन, पार्टी, विधि, पद्यति र इमान्दार कम्युनिष्ट नेता कार्यकर्ता बचाउन हो । मैले माथि पनि भनिसके दुईतिहाई नजिकको कम्युनिष्ट सरकार अहंकारी, स्वईच्छाचारी, घमण्डी हुँदा र दक्षिणपन्थि भाषमा जाँदा यो नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी नेकपा मात्रै होइन कम्युनिष्ट आन्दोलन नै पछाडि पर्यो । यसैको रक्षार्थ अहिले हामी नयाँ पार्टी बनाएर गठबन्धन गरेर अगाडि बढिरहेका छौ । यो गठबन्धन आगामी निर्वाचन सम्मनै जान्छ । सबै इमान्दार भएर लागे भने लामो समयनै यो गठबन्धन जान्छ भन्ने कुरा हाम्रा अध्यक्षले भन्नुभएको छ । फेरी पनि जनताको हितकोलागि यहि गठबन्धनले चुनाब जित्छ,सरकार बनाउँछ र जनताको हितमा काम गर्छ । त्यहि योजना हाम्रो पार्टीको पनि हो । अहिलेको सरकारले देश र जनताको हितमा धेरै काम गरेको छ । यसलाई सकरात्मक रुपमै लिनुपर्छ ।
अहिले एकातिर प्रगतिशिल लोकतान्त्रिक सरकार छ, अर्कोतिर दक्षिणपन्थी अतिवादी पार्टी एमाले छ । यसको अन्त्यको लागि हामी जनताको हितमा काम गर्नुपर्छ । हामीलाई पार्टीको निर्देशन पनि यही छ, सरकारमा रहेर पनि हामीले यही कुरालाई हेक्का राखेर काम गरिरहेका छौं । पछिल्लो समय प्रगतिशिल कम्युनिष्ट पार्टी र त्यसका विरुद्ध जाने दक्षिणपन्थी भाषामा रुप लिएको एमालेका बीचमा टकराब भइरहेको छ । देश कम्युनिष्टले नै बनाउँछन् तर त्यो काम प्रगतिशिल कम्युनिष्टहरूले गर्छन् । त्यो प्रगतिशिल कम्युनिष्ट पार्टी बनाउने योजनामा हाम्रो पार्टी छ । अहिले तत्काल समाजवादी केन्द्र बनिहाल्ने अवस्था र एमालेसँग तालमेल वा पार्टी एकता सम्भव छैन । पाँचदलीय गठबन्धनको विकल्प छैन । जुन कुराको निर्णय पार्टी प्रमुखहरूले गरिसकेका छन् ।